راهنمای کامل درمان بواسیر-شقاق-کیست مویی- فیستول

به طور طبیعی، یک فرد سالم هر روز بین یک تا سه بار شکمش کار می کند و حداقل آن، هر سه روز یک بار است. معمولاً یبوست را این جور تعریف می کنند: اجابت مزاج کمتر از سه بار در هفته، ولی این تعریف کامل و جامعی نیست. یبوست همچنین می تواند قوام مدفوع را تغییر دهد به طوری که مدفوع سفت و خشک شود و یا اینکه اجابت مزاج برای شما سخت باشد و مجبور باشید زور بزنید. ممکن است هر روز شکمتان کار کند ولی احتمالاً درد دارد و حس می کنید که روده تان کاملاً خالی نشده و عمل دفع ناقص انجام شده است. امکان دارد احساس کنید شقاق مدفوع گیر کرده و خارج نمی شود و گاهی اوقات هم مجبور می شوید برای خارج کردن مدفوع از دستتان کمک بگیرید. هر کدام از این علایم می تواند نشان دهده انواع یبوست در شما می باشد.
یبوست ناشی از ناهماهنگی عضلات لگن و مقعد
این اختلال فقط عضلات شقاق کف لگن را درگیر می کند و می تواند بر اثر زایمان یا جراحی درآوردن رحم (هیسترکتومی) و همچنین افزایش سن بوجود بیاید. این نوع یبوست زمانی بروز می کند که نظم کارکرد روده بزرگ شما کمی به هم می خورد و عضلات لگن هماهنگ با هم کار نمی کنند. به طور طبیعی وقتی مغز پیامی دریافت می کند که روده بزرگ و رکتوم (قسمت انتهایی روده بزرگ) پر از مدفوع شده و به عضلات لگن پیام می دهد که منقبض شوند و مدفوع را به سمت رکتوم برانند و عضلات مقعد شل شوند تا مدفوع از مقعد خارج شود.
برای اینکه بهتر متوجه شوید، یک لوله خمیر دندان را فرض کنید: شما در آن را بر می دارید و تیوپ را فشار می دهید و خمیر دندان به راحتی خارج می شود. در این نوع یبوست این روند درست و آن طور که باید پیش نمی رود و عضلات هماهنگ با هم کار نمی کنند، همانطور که حدس می زنید، این اختلال باعث می شود اجابت مزاج و خروج مدفوع از روده بزرگ سخت و اغلب اوقات دردناک شود، چون وقتی عضله نزدیک به رکتوم باید شل شود تا مدفوع بتواند از مقعد خارج شود، این عضله منقبض می شود. مثل این است که در لوله خمیر دندان بسته باشد.
یبوست ناشی از کندی حرکت روده
یبوست ناشی از کندی حرکت روده شایع ترین نوع یبوست است و حدود 5 درصد از مردم به آن دچار هستند. این عارضه شقاق زمانی ایجاد می شود که عضلات در تمام روده بزرگ- نه فقط کف لگن- کُند شده اند و از این رو به سختی می توانند مدفوع را از روده بزرگ بیرون دهند. این مشکل شقاق می تواند از نوجوانی به بعد بروز کند و همچنین افزایش سن، کم غذا خوردن، تغییر رژیم غذایی، مصرف داروها، بارداری، زایمان یا جراحی خارج کردن رحم (هستیرکتومی) نیز می توانند بر عملکرد عضلات تمام روده بزرگ تأثیر بگذارند و از این رو یبوست مزمن ایجاد کنند.

فیشر یا شقاق به دو فرم حاد و مزمن دیده می شود. فیشر حاد زمانی است که علایم طی یک ماه اخیر شروع شده است و با درد شدید مقعد به خصوص در موقع اجابت مزاج شروع شده و زخم به صورت حاد است. درمان شقاق فرم حاد فیشر به صورت مراقبتی و سرپایی است. اکثراً با تغییر عادات غذایی و مصرف فیبر و سبزیجات و تنظیم عادات اجابت مزاج و استفاده از پمادهای بی حس کننده درمان می شود.
فیشر مزمن وقتی است که علایم فیشر طولانی شود و گاهاً علایم تکرار شود در این حالت ?شقاقمزمن می شود در این حالت اکثراً یک زائده پوستی نیز در لبه مقعد ایجاد می شود که در این صورت اکثراً نیاز به درمان های بیشتر از قبیل جراحی دارد. شقاق‌ مقعد عبارت‌ است‌ از پارگی‌ یا شکاف‌ در ناحیه‌ مقعد. این‌ بیماری‌ در تمام‌ سنین‌ و حتی‌ در شیرخواران‌ نیز رخ‌ می‌دهد. درد و شدید به‌ هنگام‌ عبور مدفوع‌ سخت‌ یا حجیم‌ که امکان‌ دارد تا یک‌ ساعت‌ نیز طول‌ بکشد از علائم این بیماری است. حتی ممکن است درد درمان‌ شقاق دوباره‌ با اجابت‌ مزاج‌ بعدی‌ بر می‌گردد. درد به‌ هنگام‌ نشستن‌ روی‌ یک‌ جسم‌ سخت‌. وجود رگه‌هایی‌ از خون‌ روی‌ کاغذ توالت‌، لباس‌ زیر، یا پوشک‌ بچه‌ . خارش‌ اطراف‌ مقعد . کودکان‌ مبتلا ممکن‌ است‌ از اجابت‌ مزاج‌ امتناع‌ کنند.
علت‌ دقیق‌ آن‌ نامشخص‌ است‌، اما علایم‌ معمولاً بعد از فشار آمدن‌ به‌ مقعد ناشی‌ از مدفوع‌ سفت‌ و حجم‌ ظاهر می‌شوند. یبوست‌، بارداری‌های‌ متعدد، سرطان‌ خون‌، بیماری‌ کُرون‌، بیماری‌های‌ نقص‌ ایمنی‌ از جمله علل شقاق مقعد است.
پیشگیری از شقاق مقعد
برای پیشگیری از شقاق مقعد جلوی‌ بروز یبوست‌ را با اقدامات‌ زیر بگیرید:
روزانه‌ حداقل‌ 8 لیوان‌ آب‌ بنوشید.غذای‌ پرفیبر مصرف‌ نمایید.در صورت‌ لزوم‌، از داروهای‌ شل‌کننده‌ مدفوع‌ یا مسهل‌ها استفاده‌ نمایید.به‌ هنگام‌ اجابت‌ مزاج‌، فشار بیش‌ از اندازه‌ وارد نیاورید.اغلب‌ بزرگسالان‌ در عرض‌ 6-4 هفته‌ با درمان‌ شقاق مقعد خوب‌ می‌شوند، به‌ نحوی‌ که‌ دیگر به‌ جراحی‌ نیازی‌ نخواهد بود. اغلب‌ شیرخواران‌ و کودکان‌ کم‌ سن‌، بعد از شل‌ کردن‌ مدفوع‌ بهبود می‌یابند اما تشکیل‌ جوشگاه‌ در محل‌ زخم‌ به‌ نحوی‌ که‌ دفع‌ مدفوع‌ را با مشکل‌ روبرو کند. از عوارض احتمالی زخم فیشر است.

به حفره ی عفونی و پر از چرک نزدیک مقعد آبسه مقعدی گفته میشود.به دلیل آسیب رسیدن به غدد مترشحه داخل مقعد ناشی از عبور مدفوع خشک یا مدفوع اسهالی ،این غدد ممکن است عفونی شده و آبسه مقعدی ایجاد شود.ارتباط آبسه مقعدی و فیستول مقعدیفیستول مقعدی عبارت است از یک مسیر تونل مانند کوچک که از غدد عفونی شده داخل مقعدی به پوست اطراف باسن راه پیدا میکند. فیستول مقعدی تقریبا همیشه به دنبال تخلیه آبسه مقعدی ایجاد میشود.آبسه همیشه منجر به تشکیل فیستول مقعدی نمی شود. حدود50درصد آبسه های مقعدی منجر به تشکیل فیستول میشود. هیچ راهی برای پیشگویی این که کدام آبسه منجر به ایجاد فیستول میشود وجودندارد اما مطالعات نشان داده اند که هرچه زمان تخلیه ابسه به تاخیر بیفتد امکان ایجاد فیستول مقعدی بیشتر میشود.علائم آبسه مقعدی و فیستول مقعدیآبسه مقعدی معمولا با درد و تورم اطراف مقعد همراه است.این درد بر خلاف درد مربوط به شقاق مقعد که غالبا در زمان دفع ایجاد میشود، درد دائمی است و به خصوص با زور زدن و عطسه یا سرفه بدتر میشود.علاوه بر درد ممکن است تب و لرز و خستگی نیز از علائم همراه در آبسه مقعدی باشد. بیماران مبتلا به فیستول بیشتر از خروج چرک از سوراخ فیستول و خارش رنج میبرند.درمان آبسه مقعدیآبسه مقعدی چگونه درمان میشود؟تنهاراهدرمان شقاق مقعدی،تخلیه آبسه با ایجاد برش روی پوست محل آبسه است که معمولا در موارد آبسه های بزرگ و عمیق بیمار حتما در بیمارستان باید بستری و این عمل در اتاق عمل توسط جراح متخصص درمان شقاق مقعد انجام شود.توجه: مصرف آنتی بیوتیک به هیچ وجه جایگزین تخلیه آبسه نیست زیرا آنتی بیوتیک ها نمیتوانند به عمق حفره آبسه نفوذ کنند.به دنبال خروج چرک که با بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی و توسط جراح انجام می شود، از شدت درد کاسته می شود. پس از عمل جراحی، بیمار معمولا عصر همان روز یا روز بعد از بیمارستان مرخص می شود.پس از تخلیه چرک لازم است که بیمار 3 تا 4 مرتبه و هر بار به مدت 20 دقیقه در لگن آب گرم حاوی چند قطره بتادین بنشیند تا محل چرک ضدعفونی شود و پس از خشک کردن موضع، آن را پانسمان کند. این کار تا رفع کامل التهاب که حدود دو هفته است ادامه می یابد.اگر التهاب شدید باشد، بر اساس نظر پزشک متخصص شقاق مقعد، چرک خشک کن تزریقی یا خوراکی نیز برای بیمار شروع می شود. در صورت وجود درد ناشی از برش، می توان از داروی مسکن استفاده کرد. معمولا التهاب پس از حدود یک هفته فروکش خواهد کرد.عوارض عدم درمان شقاق به موقع آبسه مقعدیعدم درمان به موقع آبسه مقعدی باعث می شود که علائم عفونت گسترش پیدا کند و عفونت در بدن پخش شود. در صورت شدید شدن این بیماری، باید بافت های مرده در اطراف محل آبسه را برداشت.عدم درمان به موقع آبسه در افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری قند یا افرادی که توان جسمی کمی دارند، می تواند خطر جانی هم داشته باشد.به حفره ی عفونی و پر از چرک نزدیک مقعد آبسه مقعدی گفته میشود.به دلیل آسیب رسیدن به غدد مترشحه داخل مقعد ناشی از عبور مدفوع خشک یا مدفوع اسهالی ،این غدد ممکن است عفونی شده و آبسه مقعدی ایجاد شود.ارتباط آبسه مقعدی و فیستول مقعدیفیستول مقعدی عبارت است از یک مسیر تونل مانند کوچک که از غدد عفونی شده داخل مقعدی به پوست اطراف باسن راه پیدا میکند. فیستول مقعدی تقریبا همیشه به دنبال تخلیه آبسه مقعدی ایجاد میشود.آبسه همیشه منجر به تشکیل فیستول مقعدی نمی شود. حدود50درصد آبسه های مقعدی منجر به تشکیل فیستول میشود. هیچ راهی برای پیشگویی این که کدام آبسه منجر به ایجاد فیستول میشود وجودندارد اما مطالعات نشان داده اند که هرچه زمان تخلیه ابسه به تاخیر بیفتد امکان ایجاد فیستول مقعدی بیشتر میشود.علائم آبسه مقعدی و فیستول مقعدیآبسه مقعدی معمولا با درد و تورم اطراف مقعد همراه است.این درد بر خلاف درد مربوط به شقاق مقعد که غالبا در زمان دفع ایجاد میشود، درد دائمی است و به خصوص با زور زدن و عطسه یا سرفه بدتر میشود.علاوه بر درد ممکن است تب و لرز و خستگی نیز از علائم همراه در آبسه مقعدی باشد. بیماران مبتلا به فیستول بیشتر از خروج چرک از سوراخ فیستول و خارش رنج میبرند.درمان آبسه مقعدیآبسه مقعدی چگونه درمان میشود؟تنهاراهدرمان شقاق مقعدی،تخلیه آبسه با ایجاد برش روی پوست محل آبسه است که معمولا در موارد آبسه های بزرگ و عمیق بیمار حتما در بیمارستان باید بستری و این عمل در اتاق عمل توسط جراح متخصص درمان شقاق مقعد انجام شود.توجه: مصرف آنتی بیوتیک به هیچ وجه جایگزین تخلیه آبسه نیست زیرا آنتی بیوتیک ها نمیتوانند به عمق حفره آبسه نفوذ کنند.به دنبال خروج چرک که با بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی و توسط جراح انجام می شود، از شدت درد کاسته می شود. پس از عمل جراحی، بیمار معمولا عصر همان روز یا روز بعد از بیمارستان مرخص می شود.پس از تخلیه چرک لازم است که بیمار 3 تا 4 مرتبه و هر بار به مدت 20 دقیقه در لگن آب گرم حاوی چند قطره بتادین بنشیند تا محل چرک ضدعفونی شود و پس از خشک کردن موضع، آن را پانسمان کند. این کار تا رفع کامل التهاب که حدود دو هفته است ادامه می یابد.اگر التهاب شدید باشد، بر اساس نظر پزشک متخصص شقاق مقعد، چرک خشک کن تزریقی یا خوراکی نیز برای بیمار شروع می شود. در صورت وجود درد ناشی از برش، می توان از داروی مسکن استفاده کرد. معمولا التهاب پس از حدود یک هفته فروکش خواهد کرد.عوارض عدم درمان شقاق به موقع آبسه مقعدیعدم درمان به موقع آبسه مقعدی باعث می شود که علائم عفونت گسترش پیدا کند و عفونت در بدن پخش شود. در صورت شدید شدن این بیماری، باید بافت های مرده در اطراف محل آبسه را برداشت.عدم درمان به موقع آبسه در افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری قند یا افرادی که توان جسمی کمی دارند، می تواند خطر جانی هم داشته باشد.

بواسیر سیاهرگ های آماس کرده هستند که در بخش انتهایی راست روده و مقعد ایجاد می شوند. گاهی دیواره این رگ های خونی انقدر نازک می شود که متورم شده و به ویژه در زمان دفع، دچار خارش میگردند. دلیل عمده خونریزی راست روده هستند، به ندرت خطرناکند و معمولا در چند هفته از بین میروند. اما برای اطمینان حتما به پزشک درمان هموروئید خود مراجعه نمایید. همچنین برای درمان بواسیر هایی که از بین نمیروند و یا دردناک هستند می بایست به پزشک مراجعه کرد.
علائم هموروئیدبواسیر داخلی و خارجیانواع بواسیر (هموروئید) داخلی درجه یک تا چهارعللپیشگیریعلائم هموروئیداحساس ناراحتی، خارش و یا درد در ناحیه مقعدخونریزی به هنگام دفع مدفوعوجود برآمدگی هایی در ناحیه مقعدزمان مناسب برای مراجعه به پزشک
حتی اگر فکر میکنید که خونریزی به خاطر شقاق است (بواسیر خونی) حتما به پزشک خود مراجعه کنید. چرا که این اتفاق می تواند دلایل دیگری مانند پولیپ روده بزرگ، کولیتیس ( آماس روده بزرگ )، التهاب مزمن بخش زیرین روده کوچک و تمام روده بزرگ، دیورتیکول وکیست مویی و فیستول یا سرطان داشته باشد.شقاق مقعدی همچنین دردناک بوده و باعث خونریزی میشود ، از همین رو بهتر است که هرچه سریعتر برای تشخیص درست و درمان فیستول با لیزر به پزشک مراجعه نمایید. پزشک ناحیه مقعد را مشاهده کرده و با انگشت و یا وسایل مخصوص، داخل آن را معاینه می کند. آنوسکوپ یک وسیله میان تهی و دارای چراغ قوه است که به پزشک کمک میکند تا بخش پایینی راست روده را مشاهده کند.پروکتوسکوپ نیز همانند آناسکوپ عمل میکند با این تفاوت که به پزشک اجازه میدهد تا بخش بیشتری از راست روده را مشاهده کند. برای تشخیص بواسیر های داخلی و یا مشکلات دیگری که منجر به خونریزی می شوند به روش های دیگری نیز نیاز است. سیگموئیدوسکوپ بخش پایینی روده بزرگ و کولونسکوپ تمام روده بزرگ را نمایش میدهد. هر دو دارای یک لوله انعطاف پذیر و چراغ دار هستند که وارد راست روده می شود. هم چنین عکس رادیوگراف نیز نمایی کلی از داخل روده بزرگ به ما می دهد.
بواسیر داخلی و خارجیبواسیر را به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم کرده اند. این تقسیم بندی براساس موقعیت و منشاء ایجاد آن می باشد. بواسیر داخلی متورم شدن رگ های درون کانال مقعدی می باشد و بواسیر خارجی در اطراف دهانه مقعد ایجاد می گردد. ممکن است هر دو حالت همزمان تشکیل شوند.
تصویر بواسیر(هموروئید) داخلی و خارجی بواسیر(هموروئید)داخلی و خارجی
انواع بواسیر (هموروئید) داخلی درجه یک تا چهاردرجه بندی هموروئید براساس میزان بیرون زدگی آن از کانال مقعد انجام می شود. هرقدر این بیرون زدگی بیشتر باشد درجه ی آن نیز بالاتر است. اینکه هموروئید در چه سطحی قرار دارد بسیار حائز اهمیت است. پزشک براساس درجه هموروئید می تواند برای انتخاب شیوه درمان تصمیم بگیرد. در ادامه می توانید تصاویر مربوط به درجات هموروئید را مشاهده نمایید.
تصویر بواسیر(هموروئید) درجه 1 تصویر بالا بواسیر داخلی درجه یک می باشد که به هنگام تحرکات روده به درون کانال مقعدی صعود میکند.
تصویر بواسیر یا هموروئید درجه دو تصویر فوق بواسیر داخلی درجه دو است که به هنگام حرکات روده از مقعد خارج می شود و سپس دوباره به داخل باز می گردد.
تصویر هموروئید یا بواسیر درجه سه و چهار تصویر بالا نیز بواسیر درجه سه و چهار را نشان می دهد. بواسیر درجه سه به هنگام حرکات روده از مقعد خارج می شود و می بایست با انگشت به داخل برگردانده شود . بواسیر داخلی درجه چهار به طور کلی از سوراخ مقعد بیرون است.
بواسیرهای خارجی در زیر پوست و اطراف ناحیه مقعد قرار دارند و به دلیل وجود اعصاب زیاد در این ناحیه علاوه بر خونریزی دردناک هم هستند.گاهی بواسیرهای متورم بزرگتر شده و از اسفنکتر مقعدی بیرون میزنند. در این حالت ممکن است بتوان آنها را به شکل برآمدگی های پر از آب صورتی مشاهده کرد و به هنگام دفع دردناکتر میشوند.بواسیرها معمولا به داخل باز میگردند در غیر این صورت حتی میتوان آن ها را به آرامی به داخل فشار داد.در بواسیر خارجی ممکن است لخته خون ایجاد شده و رنگ آن به بنفش یا آبی تغییر پیدا کند که به آن ترومبوز گفته می شود. این مسئله برای فرد بیمار بسیار دردناک بوده و ممکن است احساس خارش شدید به همراه داشته باشد. حتی پس از رفع لخته، مکن است کمی پوست اضافه باقی بماند اما باز هم احساس خارش وجود دارد.
عللمی توان گفت که علت ابتلا به هموروئید ارثی است و افردی که سابقه این عارضه در خانواده آنها دیده شده باشد بیشتر مستعد این بیماری هستند.فشار زیاد به ناحیه پایینی راست روده به دلیل چاقی یا بارداری و یا بلند کردن یا هل دادن اجرام سنگین به هنگام فعالیت های روده ممکن است بر جریان خون این قسمت تاثیر گذاشته و منجر به تورم رگ ها شود. احتمال بروز این مشکل در افرادی که مدت زیادی می نشینند یا می ایستند بیشتر است.همچنین بوست یا اسهال مزمن میتواند منجر به این عارضه گردد. عطسه، سرفه و استفراغ ممکن است باعث حاد تر شدن شرایط گردند.پیشگیریبرای پیشگیری از ابتلا به بواسیر راه های زیادی وجود دارد. بهتر است از استرس دور بمانید. این مسئله با تاثیر مخربی که بر دستگاه گوارش برجا می گذارد زمینه ابتلا به یبوست و به دنبال آن هموروئید را ایجاد می کند. هم چنین توصیه می کنیم از نگه داشتن مدفوع خود اجتناب کنید. موارد زیر به شما کمک می کند تا بتوانید از این بیماری در امان بمانید.
فیبر مصرف کنید: بهترین منبع فیبر سبزیجات، میوه ها، جو، آجیل، دانه و حبوبات هستند.آب بنوشید: از سفت شدن مدفوع جلوگیری میکند. میوه ها و سبزیجاتی که فیبر دارند نیز دارای آب هستند.ورزش کنید: پیاده روی به مدت نیم ساعت در روز به جریان خون و حرکات روده کمک میکند.روشهای درمانبواسیر (هموروئید)

درد شدید به هنگام عبور مدفوع سخت یا حجیم که گاهی تا یک ساعت نیز طول می کشد و درد دوباره با اجابت مزاج بعدی برمی گردد. درد به هنگام نشستن روی یک جسم سخت بروز می کند. وجود رگه هایی از خون در لباس زیر و یا پوشک بچه و خارش اطراف مقعد نیز وجود دارد.
شقاق سبب درد و خونریزی در هنگام اجابت مزاج می شود بطوریکه کودکان ممکن است از اجابت مزاج امتناع کنند. درد ایجاد شده سبب می شود که فرد تا حد امکان اجابت مزاج خود را تاحیر بیندازد. این مسئله می تواند زمینه ساز ایجاد یبوست شود . یبوست خود سبب بدتر شدن شقاق می شود و این مسئله به صورت یک سیکل تاثیر همدیگر را تشدید می کنند . شقاق درمواردی که شدید نباشد با درمان دارویی و نیز پرهیز از ایجاد یبوست قابل کنترل خواهد بود ولی موارد شدید باید با استفاده از جراحی برطرف شود.
درمان خانگی شقاق مقعد
توجه داشته باشید که مصرف پمادهای مسکن، ضد التهاب، استروئیدها (مانند هیدروکورتیزون و بتامتازون) و پمادهای ضد بواسیر (آنتی هموروئیدها) در درمان شقاق نقش ندارد. بعد از اجابت مزاج باید مقعد به آرامی با آب ولرم شسته شود. برای برطرف کردن اسپاسم عضلانی و درد در اطراف مقعد می توانید حوله گرم روی محل قرار دهید.
پنشستن در لگن حاوی آب گرم نیز درد را تخفیف می دهد. ارتقاء آب در لگن باید حدود 20 سانتی متر باشد. روزانه حدود 2 تا 3 بار و هر بار 10 تا 20 دقیقه از این روش استفاده می شود. اضافه کردن صابون مایع و شامپو توصیه نمی شود. نشستن در آب گرم باعث بهبود خون رسانی و شل شدن عضله اسفنکتر شده و به ترمیم آن کمک می کند. قبل از استفاده، لگن را تمیز بشوئید.
از نشستن طولانی مدت در دستشویی موقع اجابت مزاج خودداری کنید. 5-مصرف بعضی از نرم کننده های مصنوعی نیز ممکن است به جلوگیری از بروز درد به هنگام اجابت مزاج کمک کنند. البته باید با نظر پزشک متخصص درمان شقاق مقعد که فوق تخصص گوارش دارد؛ مصرف شوند.
در صورت بهبود یبوست و رفع اسپاسم عضله اسفنکتر، درمان شقاق عموماً بهبود می یابد. درمان شقاق اولیه شامل رفع یبوست و نرم کردن مدفوع و رفع اسپاسم است که با این تمهیدات در بیشتر موارد شقاق بهبود می یابد.